Η Αλάσκα, με το ιδιαίτερο γεωπολιτικό βάρος και το ιστορικό της παρελθόν, ετοιμάζεται να φιλοξενήσει την Παρασκευή μια συνάντηση που τραβάει την παγκόσμια προσοχή: τον πρόεδρο της Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν, και τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ. Η επιλογή του τόπου δεν είναι τυχαία, καθώς η περιοχή, που πουλήθηκε από τη Ρωσική Αυτοκρατορία στις ΗΠΑ το 1867, αποτελεί διαχρονικό σύμβολο ότι τα σύνορα μπορούν να αλλάξουν όχι μόνο με πολέμους, αλλά και μέσω διαπραγματεύσεων.

Σύμφωνα με ανάλυση των Financial Times, ο Πούτιν δεν πιέζεται αυτή τη στιγμή ούτε από το στρατιωτικό πεδίο ούτε από την οικονομική κατάσταση για να τερματίσει τον πόλεμο. Αντιθέτως, στοχεύει στη διατήρηση της επικοινωνίας με τον Τραμπ ώστε να αποτρέψει πιθανές συνέπειες από την ενόχληση του Αμερικανού ηγέτη. Όπως δήλωσε η Αλεξάντρα Προκοπένκο, ερευνήτρια στο Carnegie Russia Eurasia Centre, «Ο Πούτιν δεν έχει κανένα κίνητρο να τερματίσει τώρα τον πόλεμο. Αυτό που έχει σημασία για αυτόν είναι να κρατήσει την προσοχή του Τραμπ».

Ο Τραμπ, ο οποίος είχε δεσμευτεί να βάλει τέλος στη σύγκρουση μέσα «σε 24 ώρες», έχει εκφράσει δυσαρέσκεια για τη στάση του Πούτιν, εγκρίνοντας πρόσφατα αυξημένες αποστολές όπλων στο Κίεβο και απειλώντας με δασμούς την Ινδία για την αγορά ρωσικού πετρελαίου. Ωστόσο, η ατμόσφαιρα άλλαξε μετά την αιφνιδιαστική επίσκεψη του ειδικού απεσταλμένου των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ, στη Μόσχα, οδηγώντας σε πρόσκληση του Πούτιν για συνάντηση στις ΗΠΑ — η πρώτη με Αμερικανό πρόεδρο επί αμερικανικού εδάφους από το 2007.

Ο καθηγητής Σαμ Γκριν από το King’s College του Λονδίνου υπογραμμίζει ότι αυτή η συνάντηση είναι προϊόν αμοιβαίου αδιεξόδου: ο Πούτιν δεν ήθελε να φανεί ότι ενέδωσε στο χρονοδιάγραμμα του Τραμπ, ενώ ο Τραμπ απέφευγε κυρώσεις που θα μπορούσαν να αποτύχουν. Ο ίδιος σημειώνει πως «το γεγονός ότι ο Πούτιν ταξιδεύει στις ΗΠΑ όχι ως κατηγορούμενος, αλλά ως προσκεκλημένος, χωρίς παρουσία Ουκρανών ή Ευρωπαίων, αυτό από μόνο του είναι διπλωματική νίκη για τη Μόσχα».

Η Μόσχα, σύμφωνα με πρώην υπουργό Εξωτερικών Αντρέι Κοζίρεφ, πετυχαίνει εδώ μια σημαντική επικοινωνιακή νίκη, καθώς η απουσία του Βολοντίμιρ Ζελένσκι από τη σύνοδο ήταν διαχρονικός στόχος του Κρεμλίνου. Παράλληλα, οι ρωσικές δυνάμεις συνεχίζουν τις επιχειρήσεις στην ανατολική Ουκρανία, καταλαμβάνοντας 502 τετραγωνικά χιλιόμετρα μόνο τον Ιούλιο, ενώ προωθούνται κοντά στην πόλη Ποκρόφσκ.

Παρά την οικονομική πίεση — με τα έσοδα από την ενέργεια να έχουν μειωθεί κατά 20% και τον οικονομολόγο Γιανίς Κλούγκε να τονίζει ότι «η ρωσική οικονομία είναι σήμερα πιο αδύναμη από κάθε άλλη στιγμή τα τελευταία τρία χρόνια» — ο Πούτιν δεν φαίνεται να αλλάζει στρατηγική. Οι συνομιλίες με τον Γουίτκοφ φέρεται να περιλαμβάνουν ακόμη και πιθανές ανταλλαγές εδαφών, με τον Τραμπ να δηλώνει: «Θα γίνει κάποια ανταλλαγή περιοχών, προς όφελος και των δύο πλευρών».

Οι πάγιες θέσεις του Πούτιν για την Ουκρανία περιλαμβάνουν αποκήρυξη ένταξης στο ΝΑΤΟ, διατήρηση μη πυρηνικού καθεστώτος, «αποστρατιωτικοποίηση» και «αποναζιστικοποίηση» της χώρας, καθώς και πλήρη απόσυρση των ουκρανικών δυνάμεων από Ντονέτσκ, Λουχάνσκ, Χερσώνα και Ζαπορίζια. Για τις δύο τελευταίες περιοχές αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο παραμονής της ουκρανικής κυριαρχίας υπό όρους. Ο αναλυτής Βολοντίμιρ Φεσένκο χαρακτήρισε αυτό το σημείο «διαπραγματευτική παγίδα».

Οι ουκρανικές δημοσκοπήσεις δείχνουν ξεκάθαρη αντίθεση στις παραχωρήσεις: το 74% απορρίπτει απώλεια εδαφών και αποχώρηση από το ΝΑΤΟ, ενώ 54% αποδέχεται μια λύση με πάγωμα μετώπου και σταδιακή άρση κυρώσεων. Στο διπλωματικό πεδίο, ο Πούτιν συνομιλεί με ηγέτες «φιλικών» χωρών, όπως τον Σι Τζινπίνγκ και τον πρόεδρο των ΗΑΕ, με τον αναλυτή Αντρέι Κολέσνικοφ να εκτιμά πως «ο Πούτιν ονειρεύεται μια νέα Γιάλτα με τον Τραμπ και τον Σι. Έναν νέο Ψυχρό Πόλεμο – και να διεκδικήσει τη δόξα του Στάλιν».

Ανδρέας Μόσχος

Ο Ανδρέας Μόσχος είναι μέλος της συντακτικής ομάδας του Postnow.gr και αγαπάει τη δημοσιογραφία γιατί του δίνει τη δυνατότητα να μεταφέρει τις ειδήσεις με τρόπο απλό και κατανοητό για όλους. Ασχολείται καθημερινά με θέματα που επηρεάζουν τη ζωή μας – από την κοινωνία και την οικονομία μέχρι τις μικρές λεπτομέρειες της καθημερινότητας. Πιστεύει στην αξία της σωστής πληροφόρησης και γράφει με στόχο να είναι πάντα δίπλα στον αναγνώστη, με λόγο καθαρό, άμεσο και ανθρώπινο.