Άγνωστος Στρατιώτης: Τέλος στις καταλήψεις και τις συναθροίσεις – Έρχονται πρόστιμα έως 40.000 ευρώ

Αλλάζει ριζικά το καθεστώς που ισχύει γύρω από το Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη στο Σύνταγμα, καθώς τίθενται σε ισχύ αυστηροί περιορισμοί και βαριά πρόστιμα για οποιαδήποτε κατάληψη, διαμαρτυρία ή συνάθροιση στον χώρο. Η κυβέρνηση προχώρησε χθες στην κατάθεση τροπολογίας που προβλέπει ποινές φυλάκισης έως ενός έτους και χρηματικά πρόστιμα από 300 έως 40.000 ευρώ για όσους παραβιάσουν το νέο πλαίσιο προστασίας.

Η παρέμβαση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη αναμένεται σήμερα στη Βουλή, πριν από την ψήφιση της τροπολογίας. Ο ίδιος θα επισημάνει πως «στόχος δεν είναι να διχαστεί η κοινωνία, αλλά να κατοχυρωθεί ο σεβασμός σε ένα ιερό μνημείο του έθνους». Παρά ταύτα, η πρωτοβουλία της κυβέρνησης έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από την αντιπολίτευση, η οποία κάνει λόγο για «περιορισμό του δικαιώματος διαμαρτυρίας στο Σύνταγμα».

Τι προβλέπει η τροπολογία

Το μέτρο αφορά τον χώρο του Μνημείου και τον άμεσο περιβάλλοντα χώρο του, στη Λεωφόρο Βασιλίσσης Αμαλίας, όπως ακριβώς ορίζεται στο τοπογραφικό διάγραμμα που κατατέθηκε στη Βουλή. Εξαιρείται το πεζοδρόμιο, ώστε να διασφαλίζεται η πρόσβαση των πολιτών. Από σήμερα, οποιαδήποτε εκδήλωση, συνάθροιση ή κατάληψη πάνω από το πεζοδρόμιο της Αμαλίας απαγορεύεται ρητά, ενώ θα επιτρέπεται μόνο η επίσκεψη στο μνημείο και η απόδοση τιμών στους πεσόντες.

Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας αναλαμβάνει τη συντήρηση, φροντίδα και ανάδειξη του χώρου, ενώ η Ελληνική Αστυνομία θα είναι υπεύθυνη για την τήρηση της δημόσιας τάξης και την επιβολή των κυρώσεων.

Σύμφωνα με το νομοθετικό πλαίσιο:

• Όποιος παραβιάζει με πρόθεση τους περιορισμούς θα τιμωρείται με φυλάκιση έως ενός έτους ή χρηματικό πρόστιμο.

• Προβλέπεται η δυνατότητα ποινικής διαταγής με μειωμένο πρόστιμο ή ποινή φυλάκισης έως 3 μηνών με αναστολή.

• Αν το αδίκημα τελεστεί επ’ αυτοφώρω, θα ακολουθείται αυτόφωρη διαδικασία.

• Σε περιπτώσεις φθοράς ή ρύπανσης του μνημείου, θα ισχύουν βαρύτερες κυρώσεις, ανάλογα με τη ζημιά.

Η ρύθμιση καλύπτει λιγότερο από το 20% της Πλατείας Συντάγματος, ενώ στο υπόλοιπο τμήμα παραμένει ελεύθερο το δικαίωμα συνάθροισης. Με αυτόν τον τρόπο, όπως επισημαίνει το Μέγαρο Μαξίμου, «εξασφαλίζεται η ελευθερία διαμαρτυρίας, χωρίς να προσβάλλεται ένας χώρος εθνικής μνήμης και συμβολισμού».

Η σημασία του Μνημείου και το διεθνές παράδειγμα

Το Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη αποτελεί ταφικό μνημείο αφιερωμένο στους αγώνες του ελληνικού έθνους και φιλοξενεί την Τιμητική Φρουρά των Ευζώνων. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι το μέτρο στοχεύει αποκλειστικά στην προστασία της ιστορικής και εθνικής του αξίας, ενώ στην αιτιολογική έκθεση αναφέρεται ότι αντίστοιχα ειδικά καθεστώτα προστασίας ισχύουν σε πολλές χώρες, όπως ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Καναδάς και Αυστραλία.

Όπως χαρακτηριστικά σημειώνεται, «οι χώροι εθνικής σημασίας οφείλουν να προστατεύονται ως σύμβολα ενότητας και συλλογικής μνήμης, χωρίς να μετατρέπονται σε πεδία αντιπαραθέσεων».

Τέλος, η τροπολογία διευκρινίζει ρητά ότι δεν θα σβηστούν τα ονόματα των θυμάτων των Τεμπών, που έχουν τοποθετηθεί στο χώρο, καθησυχάζοντας τις ανησυχίες των συγγενών τους.

Πολιτικός απόηχος και κοινωνική συζήτηση

Η ψήφιση της τροπολογίας αναμένεται να προκαλέσει έντονη πολιτική αντιπαράθεση στη Βουλή, με την αντιπολίτευση να υποστηρίζει ότι η κυβέρνηση επιχειρεί να «σιγήσει τη φωνή των πολιτών στο Σύνταγμα». Από την άλλη πλευρά, η κυβέρνηση κάνει λόγο για «πράξη θεσμικού σεβασμού» και υπογραμμίζει ότι «ο Άγνωστος Στρατιώτης ανήκει σε όλους τους Έλληνες, ανεξαρτήτως πολιτικών πεποιθήσεων».

Με την εφαρμογή του νέου πλαισίου, η πρόσβαση στο μνημείο παραμένει ελεύθερη, αλλά ο χώρος αποκτά πλέον καθεστώς προστασίας ανάλογο με αυτό των διεθνών μνημείων εθνικής σημασίας, όπως το Arlington Memorial στις Ηνωμένες Πολιτείες.