Διπλός σεισμός-τέρας απειλεί τις ΗΠΑ: Το φαινόμενο Κασκάντια – Σαν Ανδρέας προκαλεί τρόμο

Μια ανατριχιαστική επιστημονική μελέτη έρχεται να ταράξει την παγκόσμια κοινότητα, καθώς ειδικοί προειδοποιούν ότι ένα διπλό γεωλογικό σοκ μπορεί να απειλήσει ολόκληρη τη δυτική ακτή των Ηνωμένων Πολιτειών. Εάν ενεργοποιηθεί η ζώνη καταβύθισης Κασκάντια, τότε το ρήγμα του Σαν Ανδρέας ενδέχεται να «ξυπνήσει» σχεδόν ταυτόχρονα, δημιουργώντας έναν σεισμό-τέρας που θα μπορούσε να ξεπεράσει τα 9 Ρίχτερ.

Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Geosphere, αποκαλύπτει πως τα δύο τεράστια ρήγματα δεν είναι τόσο ανεξάρτητα όσο θεωρούσαν μέχρι σήμερα οι γεωλόγοι. Όπως σημειώνει ο Δρ. Κρις Γκόλντφινγκερ, παλαιοσεισμολόγος του Πανεπιστημίου του Όρεγκον, «είναι δύσκολο να υπερβάλεις για το τι θα σήμαινε ένας σεισμός 9 Ρίχτερ στον Ειρηνικό Βορειοδυτικά». Και προσθέτει: «Η πιθανότητα να ακολουθήσει σεισμός στο ρήγμα Σαν Ανδρέας – είναι σαν από ταινία».

Η δυτική ακτή των ΗΠΑ βρίσκεται πάνω σε ένα περίπλοκο σύστημα τεκτονικών πλακών. Στα βόρεια, η πλάκα Χουάν ντε Φούκα βυθίζεται κάτω από τη Βόρεια Αμερική, δημιουργώντας τη ζώνη Κασκάντια, ένα από τα πιο επικίνδυνα γεωλογικά σημεία του πλανήτη. Πιο νότια, το ρήγμα Σαν Ανδρέας εκτείνεται κατά μήκος της Καλιφόρνιας, γνωστό για τους καταστροφικούς σεισμούς που έχει προκαλέσει, όπως εκείνον του Σαν Φρανσίσκο το 1906.

Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι, εάν τα δύο αυτά ρήγματα ενεργοποιηθούν σχεδόν ταυτόχρονα, η καταστροφή θα είναι ανυπολόγιστη. Ο πρώτος σεισμός στην Κασκάντια θα μπορούσε να προκαλέσει τσουνάμι, κατολισθήσεις και σεισμικούς κραδασμούς που θα φτάσουν μέχρι την Καλιφόρνια, πυροδοτώντας έτσι μια δεύτερη, ακόμη πιο ισχυρή σεισμική δόνηση στο Σαν Ανδρέας.

Η σύνδεση των δύο ρηγμάτων ανακαλύφθηκε εντελώς τυχαία. Το 1999, μια ομάδα ερευνητών προσπαθούσε να συλλέξει δείγματα ιζημάτων από τον βυθό του Ειρηνικού. Ένα λάθος στις συντεταγμένες τους οδήγησε περίπου 90 χιλιόμετρα νοτιότερα από τον αρχικό στόχο. Εκεί, κοντά στο Φορτ Μπραγκ της βόρειας Καλιφόρνιας, βρήκαν ένα υποθαλάσσιο φαράγγι γεμάτο ασυνήθιστες στρώσεις ιζημάτων.

«Καταλήξαμε στα ανοιχτά της βόρειας Καλιφόρνια», θυμάται ο Γκόλντφινγκερ. «Όταν ξύπνησα, ήμουν έξαλλος. Αλλά σκέφτηκα, ‘ας πάρουμε ένα δείγμα εδώ που είμαστε’».

Οι αναλύσεις αποκάλυψαν διπλές στρώσεις ιζημάτων, κάτι πρωτοφανές για την περιοχή. Η ραδιοχρονολόγηση έδειξε ότι πολλά από αυτά τα στρώματα είχαν σχηματιστεί σχεδόν ταυτόχρονα, με διαφορά λίγων ωρών ή ημερών. Το πρώτο στρώμα συνδέεται με σεισμούς της Κασκάντια και το δεύτερο με σεισμούς του Σαν Ανδρέας.

«Συνειδητοποιήσαμε ότι το φαράγγι Νόγιο πιθανώς κατέγραφε σεισμούς της Κασκάντια, ενώ οι τοποθεσίες της Κασκάντια κατέγραφαν σεισμούς του Σαν Ανδρέας», εξηγεί ο επιστήμονας. «Αν η Κασκάντια ενεργοποιηθεί και προκαλέσει μια μικρή κατολίσθηση κοντά στο Σαν Ανδρέας, και λίγο αργότερα το ρήγμα Σαν Ανδρέας δώσει έναν ισχυρό σεισμό, τότε θα έχουμε αυτή τη διπλή στρωματογραφία».

Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι η τεκτονική αλληλεπίδραση μεταξύ των δύο ρηγμάτων είναι πολύ πιο ισχυρή από όσο πίστευαν οι ερευνητές μέχρι σήμερα. Αν ένας σεισμός στην Κασκάντια όντως μπορεί να προκαλέσει δεύτερο σεισμό στην Καλιφόρνια μέσα σε λίγες ώρες, τότε η προετοιμασία των αρχών για ένα τέτοιο διπλό καταστροφικό σενάριο κρίνεται απολύτως απαραίτητη.

«Αν βρισκόμουν στο Πάλο Άλτο και ενεργοποιούνταν η Κασκάντια, θα οδηγούσα ανατολικά», λέει χαρακτηριστικά ο Γκόλντφινγκερ. «Μου φαίνεται πολύ πιθανό ότι το ρήγμα Σαν Ανδρέας θα ακολουθούσε».

Η νέα αυτή ανακάλυψη έχει ήδη σημάνει συναγερμό στα αμερικανικά ερευνητικά κέντρα, καθώς το ενδεχόμενο ενός σεισμού 9+ Ρίχτερ που θα ενεργοποιήσει δεύτερο σεισμό στην Καλιφόρνια θεωρείται το χειρότερο δυνατό σενάριο για τη σύγχρονη γεωλογία. Οι αρχές των ΗΠΑ παρακολουθούν στενά τη σεισμική δραστηριότητα και ενισχύουν τα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, ενώ οι επιστήμονες υπογραμμίζουν ότι η ετοιμότητα του πληθυσμού είναι το κλειδί για την αποφυγή μαζικών απωλειών.