Γάζα ώρα μηδέν: Αρχίζει η απελευθέρωση Ισραηλινών ομήρων με σχέδιο Τραμπ – Σύνοδος ειρήνης στο Σαρμ ελ Σέιχ

Σε κλίμα προσμονής, οικογένειες στο Ισραήλ και διεθνείς μεσολαβητές περιμένουν την έναρξη των απελευθερώσεων, έπειτα από δύο χρόνια πολέμου και διαπραγματεύσεων. Η Χαμάς ανακοίνωσε ότι η διαδικασία θα ξεκινήσει αύριο Δευτέρα το πρωί, λίγο πριν από τη «σύνοδος ειρήνης» στο Σαρμ ελ Σέιχ με περίπου 20 ηγέτες.

Η αρχιτεκτονική της συμφωνίας στηρίζεται στο σχέδιο 20 σημείων που παρουσίασε στα τέλη Σεπτεμβρίου ο Ντόναλντ Τραμπ, με σαφή χρονοδιαγράμματα και ανταλλάγματα. Κεντρικός στόχος είναι η επιστροφή των 48 ομήρων που απομένουν, «ζωντανών ή νεκρών», όπως αναφέρεται ρητά, με αφετηρία την αυριανή ημέρα πριν από το μεσημέρι.

Ως αντάλλαγμα, το Ισραήλ αναμένεται να αποδεσμεύσει 250 κρατούμενους για λόγους ασφαλείας, ανάμεσά τους καταδικασμένους για φονικές επιθέσεις, καθώς και 1.700 Παλαιστινίους που κρατήθηκαν στη Γάζα μετά το ξέσπασμα του πολέμου. Η κίνηση συνοδεύεται από κατάπαυση πυρός και συντονισμό με μεσολαβητές Κατάρ–Αιγύπτου.

«Όπως ορίζει η συμφωνία που υπογράφτηκε, η ανταλλαγή κρατουμένων αναμένεται να αρχίσει το πρωί της Δευτέρας (…) Δεν υπάρχει καμιά νέα εξέλιξη ως προς το ζήτημα αυτό», δήλωσε ο Οσάμα Χαμντάν, επιβεβαιώνοντας το χρονοδιάγραμμα. Στο Τελ Αβίβ, «Θα συνεχίζουμε να ουρλιάζουμε και να μαχόμαστε ωσότου οι πάντες επιστρέψουν στα σπίτια τους», είπε η Εϊνάβ Ζανγκάουκερ, μητέρα ομήρου.

Στο εσωτερικό της Γάζας, όπου η καταστροφή είναι εκτεταμένη, πάνω από 500.000 εκτοπισμένοι επέστρεψαν στο βόρειο τμήμα μετά την κατάπαυση του πυρός της Παρασκευής. Οι υπηρεσίες πολιτικής προστασίας συνεχίζουν να αναζητούν σορούς στα συντρίμμια, ενώ ανθρωπιστικές ροές προσπαθούν να σταθεροποιηθούν.

Στο διπλωματικό μέτωπο, «Επιστρέφετε στο σπίτι», είπε ο αμερικανός ειδικός απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ στην «πλατεία των ομήρων». Το κοινό χειροκρότησε στο άκουσμα του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, αλλά αποδοκίμασε όταν αναφέρθηκε στον Μπενιαμίν Νετανιάχου, σημάδι των έντονων συναισθημάτων για τον χειρισμό της κρίσης.

Η σύνοδος στο Σαρμ ελ Σέιχ αναμένεται το απόγευμα της Δευτέρας, με τη συμμετοχή Σίσι, Τραμπ, Γκουτέρες, Μακρόν, Στάρμερ, Μελόνι, Σάντσεθ, καθώς και προσκεκλημένων Κυριάκου Μητσοτάκη και Νίκου Χριστοδουλίδη. Η Χαμάς δεν θα παραστεί· θα «εκπροσωπηθεί από τους μεσολαβητές της, το Κατάρ και την Αίγυπτο».

Το επόμενο κεφάλαιο προμηνύεται δυσκολότερο. «Μη διαπραγματεύσιμο», τονίζει στέλεχος της Χαμάς για την παράδοση των όπλων, ενώ ο Χοσάμ Μπαντράν προβλέπει «δύσκολες» συνομιλίες για αφοπλισμό, εξορία μαχητών και συνέχιση της απόσυρσης ισραηλινών δυνάμεων. Η ισορροπία ανάμεσα στην ασφάλεια και τις πολιτικές εγγυήσεις θα κρίνει τη βιωσιμότητα της συμφωνίας.

Σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, ο Ντόναλντ Τραμπ θα συναντηθεί με οικογένειες ομήρων στην Κνέσετ πριν μιλήσει στις 11:00, και στη συνέχεια θα μεταβεί στην Αίγυπτο για την τελετή υπογραφής στις 14:30. Το ταξίδι ολοκληρώνεται με επιστροφή στην Ουάσιγκτον αργότερα την ίδια ημέρα.

Με τα βλέμματα στραμμένα στην αυριανή ανταλλαγή, η περιοχή εισέρχεται σε μια εύθραυστη φάση αποκλιμάκωσης. Η επιτυχία της θα εξαρτηθεί από την ακριβή τήρηση των όρων, την αξιοπιστία των εγγυήσεων και την πρόοδο στις «σκληρές» διαπραγματεύσεις της δεύτερης φάσης.