ΕΦΚΑ: Τέλος στο αίτημα για αναδρομικά επικουρικών – Ποιοι μένουν εκτός και τι αποκαλύπτεται για τις καθυστερήσεις

Περίπου 100.000 συνταξιούχοι που αποχώρησαν μετά τον Μάιο του 2016 βρίσκονται αντιμέτωποι με μια δυσάρεστη εξέλιξη, καθώς στις επικουρικές τους δεν αποδόθηκε η προσαύξηση για εισφορές άνω του 6%.
Παρότι υπήρχε η προσδοκία ότι το ζήτημα θα επιλυθεί, οι υπηρεσίες της Επικουρικής Ασφάλισης ενημερώνουν πλέον πως «δεν υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο ή δικαστική απόφαση» για νέο επανυπολογισμό.

Το έγγραφο του ΕΦΚΑ είναι σαφές: μόνο οι «εμπρόθεσμες ενστάσεις» που έγιναν εντός τριμήνου από την κοινοποίηση της απόφασης συνταξιοδότησης μπορούν να εξεταστούν.
Αυτό αφήνει εκτός όσους συνταξιούχους θεώρησαν δεδομένο ότι η διαδικασία θα ήταν αυτόματη όταν το κράτος διόρθωνε λάθη του ασφαλιστικού υπολογισμού.

Οι αιτήσεις επανεξέτασης πολλαπλασιάστηκαν τα προηγούμενα χρόνια, όμως η εφαρμογή της διαδικασίας καθυστέρησε δραματικά.
Χρειάστηκε να φτάσουμε στο 2022–2023 για να ξεκινήσουν οι πρώτες αναλύσεις, με αποτέλεσμα όσοι συνταξιοδοτήθηκαν από το 2017 έως το 2022 να μείνουν πρακτικά «εκτός παιχνιδιού».

Οι διαφορές που θα έπρεπε να λαμβάνουν οι δικαιούχοι είναι εντυπωσιακά υψηλές.
Σε μηνιαία βάση, πολλοί θα λάμβαναν επιπλέον 200 έως 300 ευρώ, ενώ συνολικά τα ποσά που χάθηκαν φτάνουν μέχρι και τις 16.800 ευρώ ανά περίπτωση, ανάλογα με τα έτη ασφάλισης και το ύψος των εισφορών.

Πέρα όμως από τα αναδρομικά της επικουρικής, υπάρχουν ακόμη τρεις μεγάλες κατηγορίες συνταξιούχων που αναμένουν χρήματα από εκκρεμείς διαδικασίες.
Η πρώτη αφορά περίπου 40.000 συνταξιούχους με περισσότερο από 30 χρόνια ασφάλισης, οι οποίοι δικαιούνται αναδρομικά κύριων συντάξεων βάσει του νόμου Βρούτση.

Τα επίσημα στοιχεία του e-ΕΦΚΑ είναι αποκαλυπτικά: 39.449 κύριες συντάξεις παραμένουν σε εκκρεμότητα επανυπολογισμού, στερώντας τις νόμιμες αυξήσεις από 39.129 συνταξιούχους.
Στον πρώην ΟΑΕΕ – ΤΕΒΕ εντοπίζονται 13.005 περιπτώσεις, στο ΙΚΑ 11.540, ενώ στο Δημόσιο υπάρχουν πάνω από 9.000 εκκρεμότητες, με μικρότερα ταμεία να συμπληρώνουν το συνολικό «κενό».

Από τον Οκτώβριο του 2019 και μετά, οι νέες αυξήσεις στις συντάξεις δημιουργούν δικαίωμα αναδρομικών που φτάνουν από 3.000 έως 5.000 ευρώ για όσους έχουν 35–36 χρόνια ασφάλισης.
Σε περιπτώσεις με 40 έτη και υψηλό συντάξιμο μισθό, τα ποσά μπορούν να ξεπεράσουν ακόμη και τα 8.500 ευρώ, δείχνοντας το μέγεθος των χρημάτων που παραμένουν απλήρωτα.

Οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ διαβεβαιώνουν ότι ο επανυπολογισμός θα γίνει χωρίς να απαιτείται αίτηση.
Παρ’ όλα αυτά, η πραγματικότητα δείχνει πως οι καθυστερήσεις είναι μεγάλες, ενώ πολλά ενημερωτικά σημειώματα παραμένουν «κολλημένα» εδώ και χρόνια, με τους δικαιούχους να περιμένουν οι ίδιοι εξελίξεις.

Στη δεύτερη κατηγορία ανήκουν όσοι διεκδικούν τα αναδρομικά του 11μήνου για το διάστημα 11 Ιουνίου 2015–12 Μαΐου 2016.
Πρόκειται για περικοπές σε κύριες και επικουρικές συντάξεις, αλλά και στα δώρα, σύμφωνα με την καθοριστική απόφαση του ΣτΕ το 2020, η οποία συνοδεύτηκε από αργούς ρυθμούς υλοποίησης.

Περίπου 370.000 συνταξιούχοι που είχαν καταθέσει προσφυγές συνεχίζουν να κερδίζουν στα Πρωτοδικεία, καθώς ο ΕΦΚΑ δεν ασκεί εφέσεις στις αποφάσεις υπέρ τους.
Όσοι όμως δεν προσέφυγαν ποτέ στη Δικαιοσύνη, μένουν οριστικά εκτός δικαιώματος καταβολής, ακόμη κι αν είχαν αντίστοιχες περικοπές το ίδιο διάστημα.

Η τρίτη ανοιχτή εκκρεμότητα αφορά την Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ).
Το ΣτΕ έκρινε αντισυνταγματική την εισφορά για τα έτη 2017–2018, δημιουργώντας δικαίωμα επιστροφής χρημάτων για περίπου 350.000 συνταξιούχους του Δημοσίου.

Το συνολικό ποσό που πρέπει να επιστραφεί ξεπερνά τα 420 εκατομμύρια ευρώ, ένας αριθμός που κάνει πρακτικά αδύνατη την εφάπαξ καταβολή του, παρά το πλεόνασμα των 470 εκατ. ευρώ που εμφανίζει ο ΕΦΚΑ στο πρώτο εξάμηνο του έτους.
Το επικρατέστερο σενάριο είναι η καταβολή των χρημάτων σε δόσεις, με την ακριβή ημερομηνία έναρξης να παραμένει άγνωστη.

Οι καθυστερήσεις, τα κενά στη νομοθεσία και οι τεχνικές δυσκολίες στους επανυπολογισμούς έχουν διαμορφώσει ένα σύνθετο και συχνά απογοητευτικό τοπίο για τους συνταξιούχους.
Όσο περνά ο χρόνος, η πίεση αυξάνεται, καθώς χιλιάδες δικαιούχοι περιμένουν όχι μόνο χρήματα, αλλά και την αποκατάσταση μιας πολυετούς αδικίας.

Για την ώρα, όμως, το μήνυμα του ΕΦΚΑ είναι ξεκάθαρο:
δεν προβλέπεται νομοθετική λύση για νέο επανυπολογισμό επικουρικών, αφήνοντας ανοιχτό ένα από τα πιο κρίσιμα ασφαλιστικά ζητήματα της τελευταίας δεκαετίας.