Κίνδυνος για τη φέτα: Το εμβόλιο που μπορεί να μπλοκάρει τις ελληνικές εξαγωγές

Η ελληνική φέτα, το πιο αναγνωρίσιμο ΠΟΠ προϊόν της χώρας, κινδυνεύει να βρεθεί στο επίκεντρο μιας μεγάλης κρίσης. Ο λόγος; Η εξάπλωση της ευλογιάς των αιγοπροβάτων και η συζήτηση για ενδεχόμενο εμβολιασμό των ζώων, που σύμφωνα με τους παραγωγούς και τον Σύνδεσμο Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων (ΣΕΒΓΑΠ) θα μπορούσε να προκαλέσει καταστροφικές συνέπειες στις εξαγωγές.

Ο πρόεδρος του ΣΕΒΓΑΠ, Χρήστος Αποστολόπουλος, προειδοποιεί πως «η χώρα μας κινδυνεύει να χάσει όχι μόνο πωλήσεις, αλλά μια εξαιρετικά δυναμική τροχιά εξωστρέφειας που χτίστηκε με κόπο». Όπως εξηγεί, σε περίπτωση που η Ελλάδα προχωρήσει στον εμβολιασμό των ζώων, πολλές τρίτες χώρες ενδέχεται να απαγορεύσουν την εισαγωγή ελληνικών γαλακτοκομικών προϊόντων, οδηγώντας σε ζημιές εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ.

Τα τελευταία πέντε χρόνια, η παγκόσμια ζήτηση για ελληνική φέτα έχει εκτοξευθεί, με εξαγωγές που ξεπερνούν τα 785 εκατομμύρια ευρώ το 2024, σημειώνοντας άνοδο σχεδόν 6,7% μέσα σε έναν χρόνο. Οι μεγαλύτερες αγορές είναι η Γερμανία, η Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, οι ΗΠΑ και ο Καναδάς, με τις εξαγωγές να αυξάνονται σταθερά κάθε χρόνο. Όμως, η μείωση του ζωικού κεφαλαίου, που πλέον έχει περιοριστεί στο 4% του αρχικού πληθυσμού, δημιουργεί ασφυκτικές πιέσεις.

Ο κίνδυνος είναι ότι αν εφαρμοστεί το εμβόλιο, χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Αυστραλία, ο Καναδάς και το Ηνωμένο Βασίλειο θα σταματήσουν τις εισαγωγές από την Ελλάδα, καθώς οι κανονισμοί τους απαγορεύουν προϊόντα προερχόμενα από εμβολιασμένα ζώα. «Οι χώρες αυτές δεν αναγνωρίζουν “καθαρές ζώνες” μέσα σε ένα κράτος· θεωρούν ότι είτε είσαι πλήρως απαλλαγμένος από τη νόσο είτε όχι», εξηγεί ο κ. Αποστολόπουλος.

Άλλες ευρωπαϊκές χώρες που αντιμετώπισαν παρόμοια προβλήματα, όπως η Ισπανία, η Βουλγαρία και η Ρουμανία, προτίμησαν να μην προχωρήσουν σε εμβολιασμό, εφαρμόζοντας αυστηρά μέτρα βιοασφάλειας: περιορισμό μετακινήσεων, καταστροφή μολυσμένων κοπαδιών και πλήρη απολύμανση εγκαταστάσεων. Όπως σημειώνει ο πρόεδρος του ΣΕΒΓΑΠ, η Τουρκία αποτελεί παράδειγμα προς αποφυγή, αφού εφαρμόζει εμβολιασμό πάνω από μια δεκαετία χωρίς να καταφέρει να εξαλείψει τη νόσο.

Ο ίδιος προειδοποιεί ότι ο εμβολιασμός μπορεί να δημιουργήσει ασυμπτωματικούς φορείς, γεγονός που δυσχεραίνει τον έλεγχο της νόσου. «Η Ελλάδα πρέπει να δράσει αποφασιστικά, προκειμένου να προστατεύσει την οικονομία της και την παγκόσμια φήμη της φέτας», τονίζει χαρακτηριστικά.

Ο ΣΕΒΓΑΠ ζητά από την Πολιτεία να κινηθεί άμεσα με αυστηρά μέτρα βιοασφαλείας, χωρίς καθυστερήσεις. Μεταξύ των προτάσεων είναι:

Άμεση δήλωση κάθε ύποπτου περιστατικού στις κτηνοτροφικές μονάδες.

Αυστηροί περιορισμοί στις μετακινήσεις ζώων, ζωοτροφών, σφαγίων και γάλακτος.

Αποκλεισμός από αποζημιώσεις για όσους δεν εφαρμόζουν τα προβλεπόμενα μέτρα.

Γρήγορη και δίκαιη καταβολή αποζημιώσεων, ώστε να αποφευχθούν «παράτυπες» πρακτικές.

«Η εμπειρία δείχνει πως όσο πιο γρήγορα επιβληθούν αυστηρά μέτρα, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες επιτυχούς διαχείρισης της κρίσης», επισημαίνει ο πρόεδρος του Συνδέσμου.

Παρά τις δυσκολίες, η ελληνική φέτα παραμένει ένας ισχυρός πρεσβευτής της χώρας διεθνώς, με σταθερή άνοδο στις εξαγωγές και ολοένα αυξανόμενη ζήτηση ακόμα και σε νέες αγορές, όπως το Μπαχρέιν, οι Μαλδίβες, η Χιλή και η Αίγυπτος. Ο κλάδος ζητά μια ισορροπημένη στρατηγική προστασίας και ανάπτυξης, ώστε το εμβόλιο να μην γίνει η αφορμή για ένα οικονομικό «λουκέτο» στις ελληνικές εξαγωγές.