Νέο «σοκ» στα ράφια: Το ελληνικό γάλα εξαφανίζεται και η φέτα απειλείται με τιμή-ρεκόρ

Η ελληνική αγορά γαλακτοκομικών περνά τη μεγαλύτερη δοκιμασία της τελευταίας δεκαετίας. Η ευλογιά στα πρόβατα εξαπλώνεται με ταχύτητα, πλήττοντας καίρια το ζωικό κεφάλαιο και αφήνοντας τα τυροκομεία χωρίς πρώτη ύλη. Οι συνέπειες είναι ήδη ορατές: μειωμένη παραγωγή, άδεια ψυγεία και ένα σενάριο που θέλει τη φέτα —το πιο εμβληματικό ελληνικό προϊόν— να μετατρέπεται σύντομα σε είδος πολυτελείας.

Η Θράκη και η Θεσσαλία βρίσκονται στο «μάτι του κυκλώνα». Οι τοπικοί παραγωγοί κάνουν λόγο για πτώση έως και 40% στην παραγωγή, καθώς ο ιός θερίζει τα κοπάδια. Ό,τι ξεκίνησε ως πρόβλημα μικρών κτηνοτρόφων, σήμερα πλήττει και τις μεγαλύτερες βιομηχανίες του κλάδου, προκαλώντας πανικό στην εφοδιαστική αλυσίδα.

Με το γάλα να σπανίζει και τη ζήτηση να παραμένει υψηλή, οι τιμές παίρνουν την ανηφόρα. Οι εκτιμήσεις δείχνουν ανατιμήσεις που φτάνουν το 30%, με τη χονδρική τιμή της φέτας να ανεβαίνει από τα 8 στα 9,5 ευρώ το κιλό. Αν αυτό επιβεβαιωθεί, το ράφι του σούπερ μάρκετ θα δείχνει σύντομα νούμερα που θα προκαλέσουν σοκ: 14 ή ακόμη και 15 ευρώ το κιλό μέχρι το 2026. Μια αύξηση που απειλεί να διαλύσει τον οικογενειακό προϋπολογισμό και να αλλάξει τα δεδομένα στην αγορά τροφίμων.

Την κατάσταση περιγράφει εύγλωττα ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων. Ο ΣΕΒΓΑΠ κάνει λόγο για «εκτεταμένες καταστροφές» και προειδοποιεί ότι «η κατάσταση ξεφεύγει». Στην ανακοίνωσή του στηλιτεύει τα ανεπαρκή μέτρα του κράτους, ζητώντας ουσιαστική στήριξη στους κτηνοτρόφους που έχουν χάσει όχι μόνο τα ζώα, αλλά και την παραγωγή τους. «Δεν αρκεί να αποζημιωθούν οι κτηνοτρόφοι μόνο για τα σφαγμένα ζώα. Πρέπει να υπάρξει στήριξη και για την απώλεια παραγωγής, καθώς και για την αδυναμία αγοράς ζωοτροφών», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Τα στοιχεία που δημοσίευσε ο ΕΛΓΟ Δήμητρα προκαλούν ανατριχίλα: μόνο τον τελευταίο χρόνο θανατώθηκαν πάνω από 328.000 ζώα, ενώ μέσα σε δύο μήνες εντοπίστηκαν 580 νέες εστίες ευλογιάς σε Θεσσαλία, Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία–Θράκη. Κάθε νέα εστία σημαίνει καραντίνα, απαγορεύσεις μετακίνησης και νέες απώλειες, οδηγώντας σε ένα φαύλο κύκλο που «στεγνώνει» τη χώρα από γάλα.

Το πρόβλημα, ωστόσο, δεν μένει μόνο στις φάρμες. Οι μικροί παραγωγοί βρίσκονται στα όρια της επιβίωσης, ενώ οι μεγάλες γαλακτοβιομηχανίες περιορίζουν τη δραστηριότητά τους ή στρέφονται σε εισαγωγές, κάτι που απειλεί ευθέως τον ελληνικό χαρακτήρα της φέτας ΠΟΠ. Η αλυσίδα των απωλειών συνεχίζεται και στις μεταφορές, στη λιανική και τελικά στον καταναλωτή, που πληρώνει το τίμημα.

Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι αν δεν υπάρξει άμεση κρατική παρέμβαση, η χώρα θα χάσει μέρος της αυτάρκειάς της στο πρόβειο γάλα και θα δει την τιμή της φέτας να απογειώνεται για χρόνια. Το πλήγμα δεν θα είναι μόνο οικονομικό αλλά και πολιτισμικό, αφού η φέτα αποτελεί προϊόν-σύμβολο της ελληνικής διατροφής και εξαγωγικό «όπλο» με διεθνές κύρος.

Η ευλογιά μπορεί να είναι ζωονόσος, όμως οι επιπτώσεις της έχουν περάσει τα σύνορα της κτηνοτροφίας. Σήμερα επηρεάζουν την οικονομία, την αγροτική παραγωγή και κάθε νοικοκυριό. Και αν δεν αλλάξει κάτι σύντομα, η φέτα —το πιο αναγνωρίσιμο ελληνικό προϊόν παγκοσμίως— κινδυνεύει να γίνει… πολυτελής απόλαυση για λίγους.