Φραπέ, Freddo Espresso ή Cappuccino: Ποιος ο πιο επικίνδυνος καφές για την υγεία

Ο καφές είναι αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας των Ελλήνων — είτε ζεστός τον χειμώνα, είτε παγωμένος το καλοκαίρι. Από τον φραπέ, που αποτέλεσε για δεκαετίες το σήμα κατατεθέν της ελληνικής κουλτούρας, μέχρι τον μοντέρνο freddo espresso και cappuccino, οι επιλογές πλέον είναι πολλές. Όμως ποιος από όλους είναι πραγματικά καλύτερος για την υγεία μας;

Τα τελευταία χρόνια, η παραδοσιακή συνταγή του φραπέ έχει παραμεριστεί, καθώς οι νέες γενιές προτιμούν πιο «ευρωπαϊκού τύπου» ροφήματα. Παρόλα αυτά, κάθε καφές έχει τα δικά του μυστικά — άλλα τον κάνουν απολαυστικό και άλλα… όχι και τόσο υγιεινό.

Ο φρέντο καπουτσίνο, που τα τελευταία χρόνια έχει γίνει ο «βασιλιάς» των καλοκαιρινών ροφημάτων, θεωρείται μια πιο «ήπια» επιλογή σε σχέση με τον φραπέ, αλλά όχι και η πιο ελαφριά. Φτιάχνεται από μία δόση espresso, ζάχαρη, πάγο και αφρόγαλα. Το αφρόγαλα μόνο του προσθέτει πάνω από 100 θερμίδες, ενώ κάθε κουταλάκι ζάχαρης ανεβάζει άλλες 20 θερμίδες. Αν και φιλτραρισμένος, ο καφές αυτός δεν είναι εντελώς «αθώος» για τη σιλουέτα, όμως η καφεΐνη του, περίπου 80 mg ανά ποτήρι, δίνει μια ευχάριστη τόνωση χωρίς υπερβολές.

Ο φραπέ, από την άλλη, αποτελεί καθαρά ελληνική εφεύρεση. Δημιουργήθηκε τυχαία το 1957 στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης από τον Δημήτριο Βακόνδιο, όταν προσπάθησε να φτιάξει στιγμιαίο καφέ με κρύο νερό. Από τότε έγινε θρύλος — και παρέμεινε η αγαπημένη συνήθεια των Ελλήνων για δεκαετίες. Ο φραπέ φτιάχνεται με καφέ, νερό, ζάχαρη και γάλα (προαιρετικά). Όταν είναι σκέτος, δεν έχει σχεδόν καθόλου θερμίδες· όμως στην πραγματικότητα οι περισσότεροι τον πίνουν με ζάχαρη και λίγο γάλα, ανεβάζοντας το θερμιδικό φορτίο στις 50–70 θερμίδες.

Η περιεκτικότητά του σε καφεΐνη μπορεί να αγγίξει τα 100 mg, γι’ αυτό και θεωρείται πιο «δυνατός» και βαρύς για το στομάχι. Έχει, επίσης, υπακτική δράση και σε πολλούς προκαλεί νευρικότητα, ειδικά όταν καταναλώνεται συχνά.

Ο φρέντο εσπρέσο είναι το πιο απλό, αλλά και το πιο δυνατό ρόφημα σε επίπεδο γεύσης και συγκέντρωσης καφεΐνης. Κατάγεται από την Ιταλία, και οι ρίζες του φτάνουν στις αρχές του 20ού αιώνα, όταν ο Λουίτζι Μπετζέρα κατοχύρωσε την πρώτη μηχανή εσπρέσο. Ο freddo espresso πίνεται είτε σκέτος είτε με λίγη ζάχαρη και δεν περιέχει γάλα, επομένως έχει μηδενικά λιπαρά.

Η καφεΐνη του φτάνει τα 80 mg ανά ποτήρι, δηλαδή όσο ενός κανονικού espresso, και προσφέρει άμεση ενέργεια χωρίς τις «παρενέργειες» του φραπέ. Οι θερμίδες του εξαρτώνται αποκλειστικά από τη ζάχαρη που θα προστεθεί — δηλαδή μπορεί να παραμείνει εξαιρετικά «καθαρός» αν πίνεται χωρίς γλυκαντικά.

Οι πιο «επικίνδυνες» επιλογές, διατροφικά μιλώντας, είναι τα ροφήματα τύπου φρεντοτσίνο και φραπουτσίνο. Αν και λατρεμένα για τη γεύση και τη δροσιά τους, απέχουν πολύ από την έννοια του «καφέ». Είναι πιο κοντά στα milkshakes, με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη, σιρόπι και πλήρες γάλα. Ένα ποτήρι φρεντοτσίνο μπορεί να ξεπεράσει τις 450 θερμίδες, ενώ το φραπουτσίνο — ειδικά με σαντιγί — μπορεί να φτάσει τις 500 θερμίδες, μετατρέποντας το ρόφημα σε… επιδόρπιο.

Υπάρχουν βέβαια και πιο ελαφριές εκδοχές με λιγότερη ζάχαρη και αποβουτυρωμένο γάλα, όμως σπάνια συναντώνται στις καφετέριες.

Και τελικά, ποιος είναι ο πιο υγιεινός; Αν εξαιρέσουμε τις «γλυκές βόμβες» τύπου φρεντοτσίνο, η μάχη κρίνεται ανάμεσα στον φραπέ και τον φρέντο εσπρέσο. Ο εσπρέσο υπερέχει, καθώς ο καφές του είναι φιλτραρισμένος και δεν περιέχει γάλα, κάτι που μειώνει τις θερμίδες και τα λιπαρά. Είναι πιο «καθαρός» για το στομάχι και προσφέρει ενέργεια χωρίς επιπλέον θερμιδικό βάρος.